W dniu 01.10.2021 Sejm uchwalił Ustawę o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym. Ustawa weszła w życie 27.05.2022 r. 01.03.2023 r. nastąpiła nowelizacji ustawy, w której dokonano szeregu zmian. Organem, który w imieniu państwa zajmować będzie się całym programem jest Bank Gospodarstwa Krajowego, zwanym bankiem kredytującym.
W dniu 01.03.2023 nastąpiła nowelizacja Ustawy o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym. Wprowadzono kilka poprawek i doprecyzowano niektóre jej zapisy. Kolorem czerwonym zaznaczyłem najistotniejsze zmiany. Dla łatwiejszego dostrzeżenia różnic pomiędzy poprzednią i obecną wersją ustawy dołączyłem poniższą tabelę.
Na dzień dzisiejszy w większości banków można składać wnioski o kredyt hipotecznym w tym programie.
Poniżej przedstawiam najważniejsze założenia programu oraz wprowadzone zmiany obowiązujące od 01.03.2023 r.
Wsparcie to będzie odbywało się w dwóch formach.
Przykład 1
300 tys. – cena zakupu nieruchomości
30 tys. – 10% min. wymagany wkład własny w standardowym kredycie hipotecznym, jeśli wniosek składany będzie do banku, który akceptuje min. wkład w tej wysokości
60 tys. – 20% min. wymagany wkład własny w standardowym kredycie hipotecznym, jeśli wniosek składany będzie do banku, który akceptuje min. wkład w tej wysokości
0 tys. – klient nie musi mieć żadnego wkładu własnego, ponieważ wymagany wkład własny (w przykładzie 30 tys./60 tys.) objętych jest gwarancją państwa
Przykład 2
600 tys. – cena zakupu nieruchomości
60 tys. – 10% min. wymagany wkład własny w standardowym kredycie hipotecznym, jeśli wniosek składany będzie do banku, który akceptuje min. wkład w tej wysokości
20 tys. – 20% min. wymagany wkład własny w standardowym kredycie hipotecznym, jeśli wniosek składany będzie do banku, który akceptuje min. wkład w tej wysokości
0 tys. – klient nie musi mieć żadnego wkładu własnego, ponieważ wymagany wkład własny (w przykładzie 60 tys.) objętych jest gwarancją państwa
20 tys. – wymagany min. wkład własny kredytobiorcy w gwarantowanym kredycie, jeśli wniosek składany będzie do banku, który akceptuje min. wkład w wysokości 20%, ponieważ max. kwota gwarancji wynosi 100 tys. a 20% od 600 tys. zł. ceny zakupu to 120 tys. zł.
Aby skorzystać z gwarancji państwa na pokrycie wkładu własnego należy spełnić szereg kryteriów. Są to:
1. Cena nabycia nieruchomości.
2. Sytuacja rodzinna.
3. Cel kredytowania.
4. Posiadane inne nieruchomości obecnie i w przeszłości.
Aby skorzystać z drugiej formy wsparcia programu tj. spłaty części kredytu przez państwo należy spełnić dwa warunki:
1. Warunek narodzenia drugiego lub kolejnego dziecka.
2. Nie można być właścicielem innej nieruchomości mieszkalnej, niż to zakupione w ramach Programu Mieszkanie bez wkładu własnego.
Mogą z niego skorzystać single, małżeństwa, rodziny wielodzietne jak i osoby będące w związku nieformalnym posiadające jedno wspólne dziecko.
Nie mogą uczestniczyć w programie osoby będące w związku nieformalnym bez dzieci lub posiadające dziecko lub dzieci z poprzedniego związku, jeśli dzieci te nie są pod opieką prawną i nie mieszkają z wnioskodawcą kredytu ze wsparciem państwa. Rozwiązaniem jest wtedy zakup nieruchomości na jedną z osób tj. singla. Wówczas druga osoba nie może być nabywcą tej nieruchomości, ale za to może być współkredytobiorcą, podwyższającym zdolność kredytową.
Wsparcie będzie przysługiwało kredytobiorcy, który spełnia następujące kryteria:
a) posiada obywatelstwo polskie albo
b) nie posiada obywatelstwa polskiego i jednocześnie prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z osobą posiadającą takie obywatelstwo, a gwarantowany kredyt mieszkaniowy jest mu udzielany wspólnie z tą osobą.
Gwarantowany kredyt mieszkaniowy jest udzielony w celu pokrycia całości albo części wydatków przeznaczonych na:
Ustawa wprowadza ograniczenia dotyczące ceny nabywanej nieruchomości.
Programie nie ma ograniczenia powierzchni użytkowej nabywanej nieruchomości czy budowy domu.
Aby móc składać wnioski o gwarantowany kredyt mieszkaniowy należy spełniać następujące kryteria dotyczące posiadanej nieruchomości:
Wyjątki do pkt 1 i 2.
Ale jeśli skład gospodarstwa domowego kredytobiorcy wchodzi:
Spłaty części kapitałowej gwarantowanego kredytu mieszkaniowego zalicza się w pierwszej kolejności na poczet spłaty części tego kredytu objętej gwarancją. Spłaty pomniejszają wysokość części objętej gwarancją. Z dniem spłaty części kapitałowej gwarantowanego kredytu mieszkaniowego w wysokości objętej gwarancją, gwarancja wygasa.
Z tytułu udzielenia gwarancji BGK pobiera od kredytobiorcy jednorazową opłatę prowizyjną w wysokości 1,0%. Liczy się to od kwoty objętej tą gwarancją części gwarantowanego kredytu mieszkaniowego. Wniesienie opłaty prowizyjnej jest warunkiem udzielenia gwarantowanego kredytu mieszkaniowego.
Klient poniesie ponadto wyższy koszt odsetek od kredytu, związany z zastosowaniem przez bank marży jak dla oferty z wkładem własnym poniżej 20% w standardowym kredycie hipotecznym.
Ustawa wprowadziła ograniczenie, związane z wykorzystaniem nieruchomości nabytej lub wybudowanej dzięki skorzystaniu ze środków z gwarantowanego kredytu mieszkaniowego. Jest nim brak możliwości wykorzystanie nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej. Wymóg ten należy spełnić w okresie obowiązywania gwarancji a nie całym okresie kredytowania. Okres ten liczony jest od podpisania umowy kredytowej do momentu spłaty części kapitału kredytu, objętej gwarancją państwa.
1) kredytobiorca nie musi posiadać minimalnej wysokości wkładu własnego;
2) kredyt udzielany jest tylko w walucie polskiej;
3) okres kredytowania musi być dłuższy niż 15 lat.
Druga część programu skierowana jest do osób planujących powiększenie liczbę dzieci we wspólnym gospodarstwie domowym. Program ten związany jest ze spłatą części kredytu przez państwo.
BGK dokona na rzecz kredytobiorcy spłaty rodzinnej po spełnieniu następujących łącznie czterech poniższych kryteriów:
Aby uzyskać określoną dopłatę do kredytu należy spełnić warunki:
Nie, ustawa nie określa limitu wieku kredytobiorcy oraz powierzchni użytkowej nabywanego mieszkania, finansowanego gwarantowanym kredytem mieszkaniowym.
Tak, jeżeli osoby będące w związku nieformalnym wychowują wspólnie dziecko/dzieci. W przypadku osób, będących w związku nieformalnym, niewychowujących wspólnie dziecka, będzie można ubiegać się o przyznanie gwarantowanego kredytu mieszkaniowego odrębnie jako jednoosobowe gospodarstwa domowe.
Tylko nowe kredyty są objęte gwarancją, a nie już te udzielone. Warunkiem otrzymania gwarancji, która zastępuje wkład własny jest brak prawa własności do innego mieszkania lub domu. Wyjątkiem stanowią rodziny z co najmniej dwójką dzieci oraz musi być spełniony wymóg maksymalnej pow. użytkowej nieruchomości.
Nie, spłata rodzinna występuje tylko przy kredytach w ramach Programu Mieszkanie bez wkładu własnego.
Tak, program obejmuje kredyt na wydatki związane z zakupem działki oraz budowania na niej domu.
Tak, warunkiem koniecznym, aby otrzymać wsparcie w ramach gwarancji wkładu własnego jest brak
własności mieszkania lub domu jednorodzinnego przez osoby wchodzące w skład danego gospodarstwa domowego (wyjątek stanowią rodziny z co najmniej 2 dzieci).
Warunek ten nie odnosi się do posiadania prawa własności mieszkania lub domu jednorodzinnego w przeszłości, chyba że zbycie nieruchomości nastąpiło w drodze darowizny na rzecz osoby zaliczanej do I albo II grupy podatkowej w okresie 5 lat poprzedzających złożenie wniosku o udzielenie gwarantowanego kredytu mieszkaniowego.
Aby skorzystać z drugiej części programu tj. spłaty części kredytu przez państwo po urodzeniu kolejnego dziecka nie można być właścicielem innej nieruchomości, poza tą nabytą w programie o Gwarantowanym wkładzie własnym. Należy sprzedać posiadaną nieruchomości przed złożeniem wniosku o dopłatę za urodzenie dziecka. Nie można też tej nieruchomości darować osobom w I i II grupie pokrewieństwa.
Tak, udział w programach mieszkaniowych funkcjonujących w przeszłości („Mieszkanie dla Młodych”,
„Rodzina na Swoim”) nie wyklucza udziału w rządowym programie gwarancji zastępującej udział własny kredytobiorcy, pod warunkiem, że spełnia się teraz warunek brak prawa własności do innej nieruchomości mieszkalnej. Wyjątkiem stanowią rodziny z co najmniej 2 dzieci, oni mogą posiadać mieszkanie o określonej powierzchni.
Tak, obcokrajowcy mogą ubiegać się o kredyt w ramach Programu. Muszą jednak spełniać określone warunki w ustawie:
1. Jeżeli obcokrajowiec prowadzi gospodarstwo domowe poza terytorium Polski wspólnie z osobą
posiadającą polskie obywatelstwo, to razem mogą ubiegać się o udzielenie kredytu
2. W przypadku prowadzenia gospodarstwa domowego na terytorium Polski, nie ma takiego
wymogu. Także singiel nieposiadającemu obywatelstwa polskiego może starać się o kredyt.
Uwaga! Skorzystanie ze spłat rodzinnych możliwe jest wyłącznie w sytuacji prowadzenia gospodarstwa domowego na terytorium Polski oraz nieposiadania lokalu mieszkalnego innego niż nabyty lub wybudowany z wykorzystaniem gwarantowanego kredytu mieszkaniowego